برداشتن و تعویض روکش دندان یک درمان ترمیمی است که برخی از افراد بعد از چند سال پس از نصب روکش برای آن اقدام می کنند. تعویض روکش سه علت اصلی دارد که عبارت‌اند از تغییر رنگ و شکسته شدن روکش، پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه.
در همه بیماران نیازی نیست پس از برداشتن روکش دندان، آن را تعویض کنند. بلکه پس از درمان دندان و ترمیم روکش، آن را مجدداً نصب می‌کنند.
دکتر هدی صالحی متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی در اصفهان در مورد زمان مناسب تعویض روکش و مراحل آن را در این مقاله توضیح داده‌اند، با ما همراه باشید.
آیا می‌توان روکش دندان را تعویض کرد؟
یکی از مزیت‌های روکش دندان قابل تعویض بودن آن است. در صورتی ظاهر و یا عملکرد روکش دندان آسیب ببیند و کار آیی خود را از دست بدهد، باید توسط دندانپزشک با یک روکش جدید تعویض شود. در برخی از موارد پس از گذراندن عمر مفید روکش، به دلایل زیبایی مانند لب پرشدن و تغییر رنگ دادن آن، فرد تصمیم به تعویض روکش دندان خود می‌گیرد.
دندانپزشک قبل از گذاشتن روکش جدید، درمان‌های لازم را مانند عصب‌کشی و درمان‌های پوسیدگی را انجام می‌دهد. شرط اصلی برای تعویض روکش دندان، توانایی دندان اصلی از پشتیبانی روکش جدید است. در صورتی که نتوان دندان را با درمان‌های ترمیمی حفظ نمود و شرایط نگه داشتن روکش را نداشته باشد، درمان‌های جایگزین مانند ایمپلنت و بریج دندان را جایگزین می‌کند.
علت و نشانه‌های تعویض روکش دندان چیست؟
علائمی که بیان می‌کنیم نشان‌دهنده فرارسیدن زمان تعویض روکش دندان هستند. در مراجعات دوره ایی به دندانپزشک، وی دندان زیر روکش و لثه اطراف آن و وضعیت روکش را بررسی می کند؛ و درصورتی‌که نیاز به تعویض داشته باشد به شما اطلاع می دهد.
حال دلایلی که روکش دندان نیاز به تعویض دارد را بیان می کنیم، تا در صورت مشاهده علائم آن، برای ترمیم روکش دندان خود اقدام کنید:
تحلیل و عقب رفتن لثه در اطراف روکش دندان
جدا شدن لثه از روکش دندان و عقب رفتن خط لثه می‌تواند به دلیل عدم نصب صحیح روکش و یا مبتلا شدن به بیماری‌های پریودنتال باشد. در صورت عدم درمان تحلیل لثه، باعث پوسیدگی دندان و درنهایت افتادن دندان می‌شود.
خراب شدن و پوسیدگی دندان در زیر روکش
یکی از دلایلی که باید روکش دندان را تعویض کرد، پوسیدگی دندان در زیر روکش می‌باشد. دندانپزشک پس‌ازآن که تشخیص داد دندان اصلی دچار پوسیدگی شده است، روکش را برداشته و دندان خراب شده را درمان می‌کند و در صورتی که دندان اصلی توانایی نگه‌داشتن روکش را داشته باشد، روکش جدیدی روی آن قرار می‌دهد.
لب پرشدن و آسیب دیدن روکش
روکش‌های سرامیکی و روکش‌های سرامیکی فلزی در اثر ضربه شدید، دندان قروچه و یا به دلیل فرسایش مدت طولانی استفاده دچار شکستگی و یا لب پریدگی می‌شوند. آسیب دیدن فیزیکی روکش می‌تواند سلامت دندان‌های دائمی و لثه را تهدید کند.
روکش‌های فلزی مانند روکش دندان طلا به ندرت دچار آسیب‌هایی مانند لب پریدگی و شکستگی می‌شوند و از طول عمر بسیار بالایی برخوردار هستند.
از دست دادن زیبایی روکش دندان
تغییر رنگ و سیاه شدن روکش دندان تأثیر نامطلوب در زیبایی لبخند می گذارد به همین دلیل برخی افراد به دلیل زرد شدن یا سیاه شدن روکش تصمیم به تعویض آن‌ها می‌گیرند. با لب پرشدن روکش‌های فلزی-سرامیکی، قسمت فلزی زیر پوشش سرامیکی نمایان می‌شود که وجه زیبایی ندارد؛ و بهتر است با یک روکش جدید تعویض شود.
عفونت پالپ دندان زیر روکش
اگر پوسیدگی دندان گسترش یابد، می‌تواند عصب و پالپ دندان را نیز درگیر کند. در صورتی که دندان روکش شده درد داشته باشد، دندانپزشک باید روکش فعلی را برداشته، سپس درمان ریشه را انجام می‌دهد و یک روکش جدید روی دندان نصب کند. علائم عفونت کردن پالپ دندان، قرمزی و حساسیت لثه در اطراف روکش و احساس درد در اطراف روکش می‌باشد.
بروز اختلال و مشکل در جویدن و بایت
روکش دندان باید از لحاظ ارتفاع و فرم آن با دندان‌های مجاور مطابقت داشته باشد تا اختلالی در جویدن به وجود نیاید. اگر در هنگام جویدن با دندان روکش شده، احساس درد می‌کنید یا گمان می کنید که روکش از دندان مجاور آن ارتفاع بیشتری دارد، از علائمی است که نشان می دهند نیاز به اصلاح یا تعویض روکش دارید.
مراحل تعویض روکش دندان چگونه است؟
پس از معاینه توسط دندانپزشک، مشخص می‌شود که آیا روکش دندان نیاز به ترمیم دارد یا باید به‌طور کامل تعویض شود. با توجه به شدت آسیب دیدگی دندان، نوع درمان مناسب برای بیمار مشخص می‌شود. در صورتی که تشخیص دندانپزشک متخصص تعویض دندان تجویز شود، باید یکی از انواعِ روکش‌های فلزی، سرامیکی، زیرکونیا و فلزی سرامیکی را جهت ساخت روکش جدید انتخاب کنید.
اگر برداشتن و تعویض روکش به دلیل پوسیدگی دندان، عفونت ریشه دندان و بیماری‌های لثه باشد، در قدم اول دندانپزشک درمان مناسب آن را انجام می‌دهد. اگر روکش فعلی دچار شکستگی و یا تغییر رنگ شده باشد و امکان نصب مجدد آن نباشد، نیاز به ساخت روکش جدید خواهد بود.
برای ساخت روکش، ابتدا باید از دندان‌های فرد قالب‌گیری شود، تا بعداً مشکلی در جویدن برای او پیش نیاید. امروزه در دندانپزشکی زیبایی دیجیتال، از اسکنرهای داخل دهانی مانند تکنولوژی کد -کم، برای قالب‌گیری دندان‌ها استفاده می شود، که دقت بسیار بالایی داشته و فرآیند طولانی مانند روش سنتی نخواهد داشت.
پس از آماده شدن قالب شخصی‌سازی‌شده سازی شده روکش فرد برای برداشتن روکش قبلی و نصب روکش جدید مراجعه می کند.
مراحل برداشتن روکش دندان
برداشتن روکش مراحل پیچیده ایی ندارد و در یک جلسه امکان پذیر است. سه روش متداول برای برداشتن روکش دندان استفاده می‌شود که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- استفاده از وسایل چرخشی با سرعت بالا برای درآوردن روکش‌های آسیب دیده‌اند و مجدداً قابل نصب نیستند، استفاده می‌شود. در این روش روکش شکسته و تکه تکه می شود و به این صورت روکش از دندان جدا می‌شود.
- در روش مراقبتی سیمان اتصال دهنده روکش و دندان را با نیروی کنترل شده‌ای، در یک جهت مشخص تخریب می کنند. این روش برای مواقعی مناسب است که امکان اصلاح و استفاده مجدد از روکش دندان وجود داشته باشد.
- روش نیمه مراقبتی یک سوراخ کوچک در روکش ایجاد می‌کنند و سپس با ابزارهای مخصوص روکش دندان را جدا می‌کنند. برداشتن روکش دندان به این روش، حداقل آسیب را به روکش وارد می‌کند و امکان صلاح مجدد روکش وجود دارد.
چگونه از تعویض و برداشتن روکش دندان پیشگیری کنیم؟
با انجام مراقبت‌های لازم پس از گذاشتن روکش دندان می توانید ماندگاری و طول عمر روکش را افزایش دهید. همچنین موجب تضمین سلامتی دندان و لثه‌ها نیز می‌شود. هرچه زوتر متوجه آسیب‌های دندانی و لثه‌ای بشوید و برای درمان آن‌ها زودتر اقدام کنید، درمانی ساده تر و کم‌هزینه‌تری خواهید داشت.
رعایت بهداشت دهان و دندان، مقدماتی‌ترین و مهم‌ترین اصل در حفظ سلامتی دهان و ماندگاری روکش‌ها می‌باشد. رعایت بهداشت عمومی دندان‌ها مانند روزی دوبار مسواک زدن، نخ دندان کشیدن کمک شایانی به حفظ سلامتی دندان‌ها و روکش‌ها می کند.
همانگونه که دندان قروچه باعث ساییده شدن سطح دندان‌ها می‌شود، موجب لب پر شدن روکش دندان‌ها نیز می‌شود. به همین منظور بهتر است محافظ‌های شبانه که در داروخانه‌ها موجود هستند، استفاده کنید.
از شکستن پوسته آجیل و جویدن خوراکی‌های سخت مانند آب نبات لطفاً پرهیز کنید چراکه اعمال فشار بیش‌ازاندازه به روکش‌ها موجب شکستن آن‌ها می‌شود.
کیفیت مواد به‌کاررفته در ساخت روکش و مهارت دندانپزشک در نصب صحیح روکش اهمیت بسیار زیادی در ماندگاری و عدم تعویض روکش دارد.
چگونه تشخیص دهیم روکش دندان، نیاز به تعویض دارد؟
با مشاهده علائم زیر حتماً به یک دندانپزشک مراجعه فرمایید تا در صورت وجود مشکل تدابیر لازم رابرای تعویض و یا اصلاح روکش انجام دهد:
- درد در اطراف دندان روکش شده
- خونریزی لثه در هنگام جویدن و یا مسواک زدن
- بوی بد دهان
- جدا شدن لثه از روکش دندان
- تحلیل لثه و نمایان شدن پایه دندان
- التهاب قرمزی و تورم لثه اطراف روکش
- شکستن یا لب پر شدن روکش دندان
- لق شدن یا تکان خوردن روکش
عمر روکش دندان چه قدر است؟
میانگین طول عمر روکش‌های دندان بین 10 تا 15 سال است. جنس روکش دندان تأثیر مستقیمی بر طول عمر آن‌ها می‌گذارد. روکش‌های فلزی کاملاً مقاوم و بادوام هستند و طول عمر بیش از 20 سال دارند.
روکش‌های PFM که ساختار زیری فلز و روکش رویی آن از سرامیک است ماندگاری بین 10 تا 15 سال دارند. در صورتی که پوشش سرامیکی این مدل آسیبی نبیند، از دوام بالایی برخوردار هستند.
زیباترین و محبوب‌ترین روکش‌های دندان روکش‌های سرامیکی هستند که 10 تا 12 سال طول عمر دارند. روکش‌های سرامیکی مانند لمینت سرامیکی نیاز به مراقبت‌های ویژه ایی دارند.
هزینه تعویض روکش دندان
قیمت تعویض روکش یکی از دلایلی که افراد از انجام آن صرف نظر می‌کنند همانگونه که گفته شد در برخی از مواد نیاز به ساخت روکش جدید نمی‌باشد و می‌توان روکش فعلی را ترمیم نمود و اما در صورتی که روکش جدیدی ساخته شود، هزینه مجددی به فرد اعمال می‌شود. هزینه تعویض روکش بسته به جنس روکش و هزینه درمان‌های ترمیمی مشخص می‌شود. برای اطلاع از قیمت روکش دندان با مطب دکتر صالحی تماس حاصل فرمایید.
بیمه درمانی نیز قسمتی از هزینه روکش دندان را پرداخت می‌کند. برای اطلاعات بیشتر، باید به مرکز بیمه خود مراجعه کنید.
آیا برداشتن و تعویض روکش دندان درد دارد؟
دندانپزشک قبل از شروع مراحل برداشتن روکش حتماً دارو بی حسی تزریق می‌کنند و به همین دلیل درد را در طول جلسه برداشتن و تعویض روکش حس نخواهید کرد.
اگر پس از جلسه و رفع اثر بی حسی، احساس درد و ناخوشایندی داشتید، با مشورت دندانپزشک خود از داروهای مسکن استفاده کنید.
نکته پایانی
تعویض روکش به ویژه در دندان‌های جلو اهمیت ویژه‌ایی دارد زیرا عدم رسیدگی به دندان اصلی در زیر روکش و بافت لثه اطراف آن می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شود؛ که در این صورت باید از روش‌های جایگزینی مانند ایمپلنت و بریج استفاده شود.
کلینیک دکتر صالحی انواع خدمات اصلاح طرح لبخند مانند بلیجینگ و ونیر کامپوزیت در اصفهان را ارائه میدهند. می توانید برای رزرو یک نوبت معاینه رایگان با شماره 09100024663 تماس بگیرید. همچنین با مراجعه به صفحه اینستاگرام دکتر صالحی می‌توانید نمونه درمانی‌های ایشان را مشاهده فرمایید.
